Κείμενο: Νίκος Ανετάκης
Ένα πραγματικά
μεγάλο κεφάλαιο της πανίδας της Κρήτης αποτελεί ο Κρητικός Πρωτόγονος
Κυνηγετικός Σκύλος.
Του έχουν αποδοθεί κατά καιρούς διάφορες
ονομασίες όπως Κρητική Λαγωνίκα, Κρητικός Ιχνηλάτης, και άλλες.
Ατελείωτες συζητήσεις έχουν γίνει για το
πώς πραγματικά πρέπει να λέγεται και πως πραγματικά είναι ο Κρητικός Σκύλος.
Οπωσδήποτε κατατάσσεται στην κατηγορία
των Πρωτόγονων κυνηγετικών φυλών που κυνηγούν με όλες τους τις αισθήσεις(οσμή,
όραση, ακοή). Από αυτό λοιπόν και μόνο, και απ’ το αν εμείς οι Κρητικοί πρώτα
θέλομε να λέμε ότι ο σκύλος μας ‘‘ζει’’ 5000 χρόνια στον πλανήτη ο σκύλος αυτός
δεν μπορεί να ονομαστεί Κρητικός Ιχνηλάτης. Ο ιχνηλάτης είναι ένα
εξειδικευμένο είδος σκύλου που προέκυψε από την προσανατολισμένη εκτροφή του
ανθρώπου στα σκυλιά που είχαν ιδιαίτερο χάρισμα στην ιχνηλασία και στην
καταδίωξη με οσμή. Ο τρόπος εργασίας δε και η γενική εμφάνιση του σκύλου αυτού
δεν θυμίζει τίποτα από ιχνηλάτη. Ενώ ιχνηλατεί σιωπηλά και συνήθως κάτω απ τον
έλεγχο του κυνηγού χρησιμοποιεί αρκετά τον αέρα και την εμπειρία στα δύσκολα
δίνοντας αποτέλεσμα στο ξεφώλιασμα και στη συνεχεία η καταδίωξη γίνεται κυρίως
οπτικά. Κάποιοι πιστεύουν ότι η ονομασία ιχνηλάτης δόθηκε για καθαρά εμπορικούς
λόγους και κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι ο σκύλος ονομάστηκε ιχνηλάτης για να μην
απαγορευθεί από το κυνήγι.
Εδώ θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο
κρητικός σκύλος δεν είναι λαγωνικός οπτικού εντοπισμού τύπου Γκρεϋχάουντ,
επομένως δεν τίθεται κανένας λόγος απαγόρευσης του από το κυνήγι. Σε τελική
ανάλυση δε θα απαγορευθεί από το κυνήγι επειδή λέγεται λαγωνικός ένας σκύλος
για ουσιαστικούς και ιστορικούς κυρίως λόγους αλλά από το αν πιάνει λαγούς ή
όχι. Αυτό βέβαια είναι κάτι σχετικό αφού όλοι μας σαν κυνηγοί έχουμε συναντήσει
σκυλιά από διάφορες ράτσες να πιάνουν λαγούς. Δεν θα απαγορευθεί ο Κρητικός
ιχνηλάτης επειδή λέγεται ιχνηλάτης ενώ αποδειχθεί βάσιμα ότι τα σκυλιά της
συγκεκριμένης φυλής (υποθετικά μιλώντας) πιάνουν λαγούς???.
Αν κάποια στιγμή οι αυστηρές οικολογικές
νομοθεσίες απαγορεύσουν το κυνήγι με ιχνηλάτες τότε ο αρχέγονος Κρητικός
Λαγοθήρας θα ονομαστεί Κρητικός Δείκτης???. Να το πω αντίστροφα: θα απαγορευθεί
ο ‘‘Κρητικός Λαγωνικός’’ αν δεν χρησιμοποιείται για παράνομη Θήρευση λαγών???.
Ώρες είναι τώρα να πέσει η ευθύνη μείωσης των λαγών στα σκυλιά και όχι στα
φυτοφάρμακα και στη λαθροθηρία, δηλαδή στον άνθρωπο.
Όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν σαν πρόλογος
ώστε να καταλάβουν κάποιοι ότι όλοι όσοι ασχολούμαστε με τη φυλή εκτρέφουμε ή
προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε τον ίδιο σκύλο, ανεξαρτήτως πως εμείς τον
ονομάζουμε και πέρα από τα πρότυπα των <<ειδικών>>...
Γενικά: Μιλάμε για
ένα ελαφρύ λυγερόκορμο σκυλί με ζωντανή, ζωηρή, έξυπνη έκφραση. Ανάλαφρη η
κίνηση του και πολλά τα φυσικά του προσόντα. Το πιο ιδιαίτερο όμως και
αξιοσημείωτο προσόν της φυλής αυτής, για τους πραγματικούς γνώστες της, είναι η
ευφυΐα και ο χαρακτήρας της. Ευρηματικά σκυλιά που σε εκπλήσσουν στην
συμπεριφορά τους στο σπίτι αλλά και στο κυνήγι. Δένονται πολύ με το αφεντικό
τους και με τα υπόλοιπα μέρη της αγέλης τους. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με
την επιδεκτικότητα που παρουσιάζουν κατά
την εκπαίδευση τους, συνθέτουν ένα πραγματικά καλό σύντροφο στο σπίτι και στον
κυνηγότοπο. Βέβαια ο χαρακτήρας τους παρουσιάζει κάποιες ευαισθησίες όπως και
σε όλες τις υπόλοιπες φυλές αυτού του τύπου επομένως και απαιτεί ανάλογους
επιδέξιους τεχνίτες να τον επεξεργαστούν για να μην καταλήξει το ‘‘διαμάντι’’
‘‘άνθρακας’’.
Τα στοιχεία στην ανατομία του σκύλου που
τον κάνουν να ξεχωρίζει είναι η γενικότερα ελαφριά κατασκευή και το
αεροδυναμικό του περίγραμμα. Τίποτα δεν περισσεύει και τίποτα δεν λείπει από
ένα άρτιο τυπικό δείγμα της φυλής. Ξεκινώντας από την σφηνοειδή κεφαλή με τη
ζωηρή έκφραση προχωράμε σε ένα μακρύ και στεγνό λαιμό χωρίς χαλαρώσεις στο
δέρμα και προγούλι.
Ο στεγνός και μυϊκός λαιμός καταλήγει σε
ένα καλά δεμένο μυϊκό αλλά ελαφρύ όσον αφορά τα κόκαλα σκελετό. Χαρακτηριστική
είναι η ελαφριά ‘καμπούρα’ που φαίνεται στην ράχη στην περιοχή της μέσης.
Τα άκρα λεπτοκαμωμένα και οι πατούσες σχήματος οβάλ
δίνοντας αποτύπωμα πέλματος λαγού.
Ο θώρακας του σκύλου είναι κατεβασμένος
χαμηλά ελάχιστα πάνω απ’ τους αγκώνες και σβήνει αεροδυναμικά σε μια στέγνη και
σχετικά κοντή μέση.
Τελειώνοντας με το πίσω μέρος του σκύλου που αποτελείται
από δυο μυϊκά πόδια καλά γωνιασμένα που στηρίζονται σε μια μακριά και κεκλιμένη
λεκάνη στη βάση της οποίας φύεται μια μεσαίου πάχους ουρά (όχι χοντρή και
μαλλιαρή) που κουλουριάζει ακουμπώντας στα νώτα ή στη πλάτη.
Ο κορμός του σκύλου θα πρέπει να είναι ελαφρότατα
μακρύτερος απ’ ότι ψηλός.
Το τρίχωμα του σκύλου είναι κοντό και πυκνό χωρίς
σπασίματα και φουντώματα.
Τα κρητικά σκυλιά τα συναντάμε σε μια μεγάλη γκάμα
χρωμάτων και είναι δύσκολο και παράλογο να αποκλειστεί κάποιος χρωματισμός από
τον τύπο της φυλής. Κάποια από αυτά τα χρώματα είναι: Μαύρο, ραβδωτό, υπόξανθο
ξανθό, λευκό, το λεγόμενο καψαλό ανάμιξη μαύρου με καφέ, και το λεγόμενο ψαρό ή
σταχτί επίσης μαύρο-πύρινο ή μαύρο ραβδωτό, το λεγόμενο χελιό ή το λεγόμενο
καρτσωνάτο με άσπρα πόδια. Επίσης μπορούμε να δούμε σκυλιά να συνδυάζουν κάποια
από τα παραπάνω χρώματα δίνοντας ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα.
Αυτό που πρέπει να καταλάβει όλος ο
κόσμος είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία όσον αφορά τον
τύπο της φυλής και αυτό γιατί βρισκόμαστε ακόμα στα πρώτα χρόνια καλλιέργειας
της. Τα τυπικά και σωστά κατασκευασμένα ζώα είναι λίγα.
Όμως στη φάση που βρίσκεται τώρα η φυλή δεν πρέπει να
αποκλείουμε ζώα από την εκτροφική διαδικασία για την καλλιέργεια της φυλής για
ασήμαντα και κυρίως αισθητικά σφάλματα του τύπου της φυλής. Αυτό που χρειάζεται
είναι μέτρο γνώση και προπάντων συνείδηση για να πάει η φυλή μπροστά. Τα
προσωπικά συμφέροντα και φιλοδοξίες καθώς και ο εγωισμός που διακρίνει τους
Κρητικούς είναι αυτά που κρατάν τόσα χρόνια τη φυλή θαμμένη.
Συμβουλή λοιπόν σε αυτούς που δεν έχουν τα κότσια και τη
γνώση είναι να μην ασχοληθούν με την φυλή γιατί αρκετά τραβάει μέχρι σήμερα,
δόξα το θεώ φυλές υπάρχουν για κυνήγι αρκετές!. Σε αυτούς πάλι που έχουν όρεξη
μεράκι γνώσεις εμπειρίες ψυχικό σθένος και αγάπη για τον τόπο τους-ευπρόσδεκτοι!.
Κουτάβι 4 μηνών σε εξοικείωση με το θήραμα
Για περισσότερες
φωτογραφίες και πληροφορίες: www.geocities.com/krhtikoslagonikos
Νίκος
Ανετάκης 6946 690 987
(πρώτη δημοσίευση Απρίλιος 2004 www.kinigotopos.gr)
