Πως προσανατολίζονται τα πουλιά

 Και ενώ όλοι μας με περισσή ανυπομονησία περιμένουμε τα διάφορα μεταναστευτικά περάσματα των πουλιών από την χώρα μας, δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχουν πότε αναρωτηθεί, πως αυτά τα πλάσματα καταφέρνουν εδώ και χιλιάδες χρόνια να βρίσκουν τον δρόμο του, με ακρίβεια που θα ζήλευαν και τα τελειότερα συστήματα εντοπισμού και διατηρούν πορείες λες και αυτές είναι χαραγμένες στο κύτταρο τους. Και αυτό περίπου, με διάφορες παραλλαγές, πιστεύανε οι περισσότεροι επιστήμονες, ήρθαν όμως οι Γερμανοί και έδωσαν μια νέα και σαφώς περισσότερο τεκμηριωμένη άποψη.

Συμφώνα με ερευνά ομάδας Γερμανών επιστημόνων με επικεφαλής τον Χένρικ Μούριτσεν από το πανεπιστήμιο του Όλντενμποργκ της Γερμανίας, τα πουλιά είναι σε θέση να βλέπουν το μαγνητικό πεδίο της Γης. Συμφώνα πάντα με την έρευνά την ομάδας του Μούριτσεν, τα μάτια των που­λιών μπορούν και ανιχνεύουν τον μαγνητισμό, καθώς και το φως. Πιστεύεται δε ότι τα πουλιά βλέπουν αυτό το μαγνητικό πεδίο σαν σκουρόχρωμες και α­νοιχτόχρωμες σκιές ή χρώματα, που δια­γράφονται πάνω σε ότι βλέπουν στο το­πίο, με τον ίδιο σχεδόν τρόπο που βλέπουν τα δέντρα, τις πέτρες και άλλα γνωστά α­ντικείμενα.

Αυτή η ικανότητα τους συμφώνα με την παραπάνω έρευνα, οφείλεται στα κύτταρα των ματιών των πουλιών, στα οποία ανακάλυψαν συγκεκριμένες πρωτεΐνες που ονομάζονται κρυπτοχρώματα. Αυτές οι πρωτεΐνες είναι ιδιαίτερα ευαί­σθητες στον μαγνητισμό και υφίστανται ελαφρές εσωτερικές αλλοιώσεις αντι­δρώντας στις μεταβολές του μαγνητικού πεδίου.

Η ομάδα Μούριτσεν κράτησε σε κλουβιά πουλιά για αρκετό καιρό μέχρι και την εποχή της φυσικής μετανάστευσής τους, σε αυτό ακριβώς το χρονικό διάστημα και ενώ τα πουλιά έδωσαν σαφή δείγματα προδιάθεσης για μετανάστευση, ο Μούριτσεν και η ομάδα του προχώρησαν σε λεπτομερείς αναλύσεις των αμ­φιβληστροειδών χιτώνων των ματιών τους. Εκεί ακριβώς ανακάλυψαν την ύπαρξή των συγκεκριμένων πρωτεϊνών (κρυπτοχρώματα) και τις αντιδράσεις και μεταβολές που αυτές υφίστανται, μέσω των μεταβολών του μαγνητικού πεδίου. Ο Μούριτσεν πιστεύει ότι αυτές οι αλλοιώσεις, όταν επαναλαμβάνονται στα εκατοντάδες χιλιάδες κύτταρα του αμφιβληστροειδούς, επιτρέπουν στα πουλιά να «καταστρώνουν» έναν μαγνητικό Χάρ­τη του εδάφους που βρίσκεται από κάτω τους.

Τα τελικά αποτέλεσμα της έρευνας του Μούριτσεν α­ναμένεται να δημοσιευθούν πολύ σύντομα και έτσι να δώσουν μια από της πλέον πειστικές εξηγήσεις στο μεγάλο ερωτηματικό της αξιοζήλευτης και χαρισματικής δυνατότητας προσανατολισμού στην μετανάστευσης των πουλιών.